بخش های مشتری در مدل کسب و کار
همانگونه که در مقاله در مورد اجزای مدل کسب و کار اشاره شد، مدل کسب و کار دارای نه جزء سازنده است که نخستین آن “بخش های مشتری” نام دارد. جزء سازنده بخش های مشتری در مدل کسب و کار ، گروه های مختلفی از افراد یا سازمان هایی را تعریف می نماید که شرکت قصد دست یابی و خدمت به آنان را دارد.
مشتریان، قلب هر کسب و کاری را تشکیل میدهند. بدون مشتریان (سودآور) هیچ شرکتی نمیتواند در بلند مدت دوام آورد. به منظور برآورده کردن بهتر نیازهای مشتریان، شرکت ممکن است آنان را در بخش های جداگانه بر حسب نیازهای مشترک، رفتارهای مشترک و سایر ویژگی ها گروه بندی کند. بخش های مشتری در مدل کسب و کار ممکن است یک یا چند بخش بزرگ یا کوچک از مشتریان را تعریف نماید. شرکت باید هوشیارانه تصمیم بگیرد که خواهان ارائه خدمات به چه بخش هایی و یا چشم پوش از چه بخش هایی است. پس از اخذ این تصمیم میتوات مدل کسب و کار را بر پایه درکی قوی از نیازهای خاص مشتری به دقت طراحی نمود.
گروه های مشتری در صورتی بخش های مستقلی را نشان میدهند که:
نیازهای آنان احتیاج به یک پیشنهاد مجزا داشته باشد و این نیازها، ان پیشنهاد را توجیه نمایند.
دسترسی به هریک از این گروه ها از طریق کانال های توزیع متفاوتی امکان پذیر باشد.
به روابط متفاوتی نیاز داشته باشند.
سودآوری های آنان به طور کلی متفاوت باشد.
تمایل به پرداخت پول برای جنبه های مختلفی از “ارزش پیشنهادی” داشته باشند.
بخش های مشتری در مدل کسب و کار
انواع مختلفی از بخش های مشتری در مدل کسب و کار وجود دارد. در ادامه نمونه هایی را ارائه میدهیم.
بازار انبوه
طراحی مدل های کسب و کاری که بر روی بازارهای انبوه تمرکز کرده اند، تمایزی بین بخش های مختلف مشتری قائل نیستند. ارزش های پیشنهادی، کانال های توزیع و روابط با مشتریان همگی بر روی گروه بزرگی از مشتریان با نیازها و مسائل مشابه تمرکز میکنند. این نوع مدل کسب و کاراغلب در بخش لوازم الکترونیکی یافت میشود.
بازار گوشه ای
مدل های کسب و کاری که بازارهای گوشه ای را هدف قرار میدهند، نیازهای بخش هایی ویژه و خاص از مشتریان را برآورده میکنند. “ارزش های پیشنهادی”، کانال های توزیع و روابط با مشتری همگی با نیازمندی های خاص بازار گوشه ای سازگار میشوند. چنین مدل های کسب و کاری را میتوان در روابط تامین کننده و خریدار یافت.
بخش بندی شده
برخی مدل های کسب و کار بین بخش های بازار با نیازها و مسائل به نسبت متفاوت، تمایز قائل میشوند.
متنوع
سازمانی با مدل کسب و کار متنوع از لحاظ مشتری، به دو بخش نشتری نامرتبط با نیازها و مسائل کاملا متفاوت، خدمت ارائه میکند.
پلتفرم های چند وجهی (بازارهای چندوجهی)
برخی سازمان ها به دو یا چند بخش مرتبط مشتری خدمات ارائه میدهند. به عنوان مثال شرکتی که خدمات کارت اعتباری ارائه میدهد، به پایگاه بزرگی از دارندگان کارت اعتباری و پایگاه بزرگی از تجار پذیرنده این کارت ها نیاز دارد. یا شرکتی که رزونامه ای رایگان عرضه میکند، به پایگاه بزرگی از خوانندگان جهت جذب آگهی دهندگان نیاز دارد.
