ده روش برای شناخت افراد بدون پرسیدن درباره ی آن ها
فرض کنید کسی را دیده اید که نظرتان را به خود جلب کرده است. هرچند او آن قدر جذابیت دارد که مایلید در موردش تحقیق کنید، نمی خواهید در این مرحله از زیر زبان دوستان تان اطلاعات بکشید. در این حالت چه باید کرد؟ بایستی حواستان را جمع کنید.
شما دو چشم و دو گوش و یک دهان دارید. اگر به همین ترتیب از آنها استفاده کنید، بدون این که خود را لو دهید متوجه خواهید شد که این شخص چه ویژگی هایی دارد که مورد علاقه ی شما یا برایتان آشناست.
توجه به حرکات چشم
آیا چشم های طرف مقابل برق میزند؟ می لرزد؟ خسته و غمگین به نظر می رسد؟ به چشم ها، این دریچه های روح به عنوان اولین منبع اطلاعات مراجعه کنید. مهم نیست چقدر از دهان تان اطلاعات بیرون می آید، چرا که چشم ها چیزهای بیشتری را نمایان می کنند. چشم هایی که مثل چشمان آنتونیو باندراس به پایین می چرخد، این احساس را به ما می دهد که شخص مورد نظر سلطه جو و مسئولیت پذیر است. خیلی ها برای ترکیب چشم های پراحساس و اندام قوی آنتونیو باندراس غش می کنند. همین طور دست و پایشان برای دنیل گرک، جیمز باند جدید، با آن نگاه قاطع و اندام تنومند می لرزد. چشم های این مردان بیانگر چه چیزی است؟
ملکه الیزابت دوم به ندرت احساسات خود را در ملا عام ابراز می کند و البته این کار درستی است. هرچند او در چشمانش محبتی واقعی را نشان می دهد، اما آنها را با یک پارچه ی توری می پوشاند تا احساساتش را از مردم پنهان کند.
از سوی دیگر، پرنسس دیانا، با چشم های پراحساس و نگاهی که آن را از دیگران برمی گرداند و با ظاهری آسیب پذیر توجه مردم را به خود جلب می کرد. او در برانگیختن حس همدردی و ترحم دیگران از طریق کج کردن سر و نگریستن رو به بالا مهارتی ذاتی داشت. امروزه زنان هنوز هم این ژست مطيع و بی پناه او را تقلید می کنند، چرا که واکنش های حمایتی را در بیشتر افرادی که به آن توجه می کنند برمی انگیزد.
اگر کسی که در زاویه ی دید شماست با پلک های پایین آمده، ابروهای بالا رفته و لبهایی که اندکی از هم فاصله گرفته اند به نگاه شما پاسخ دهد، این یعنی او به شما علاقه مند است و می خواهد در این ارتباط بیشتر پیش برود. این که چگونه می خواهید به این پیام پاسخ دهید بستگی به خودتان دارد.
نگاه کردن به حالات چهره
با نگاه کردن به حالات دهان و حركات لب ها و بینی، به سرعت می توانید تشخیص دهید که فرد خوشحال است یا ناراحت، عصبانی است یا ناامید، یا فقط حوصله اش سر رفته. انسان هایی که از نظر دیگران از همه موفق ترند، حالات صورتشان را به منظور دریافت واکنش مطلوب خود تغییر می دهند. آنها می دانند چه چیز را چه وقت نشان دهند.
می گویند پشت هر مرد موفقی، زنی قدرتمند قرار دارد. همسر مرد موفق، روش خاصی برای نگاه کردن به شوهرش دارد که مقام او را در نظر دیگران بالا می برد. نگاه این زنان با ثبات و سرشار از توجه و ترس و احترام و ستایش است. نانسی ریگان، بازیگر سابق و همسر رییس جمهور رونالد ریگان، در تحت تأثیر قرار دادن افکار عمومی از طریق نگاه هایی که به همسرش می انداخت مهارت فوق العاده ای داشت. نانسی همچون نوجوانی عاشق با دل بستگی به او نگاه می کرد. ابراز محبت او در انظار عموم این پیام را می فرستاد که رونی مردی فوق العاده است.
در مراسم خاکسپاری رییس جمهور، جرالد فورد، بیوه ی او بتی که شخصا زنی بسیار محترم و موفق است، به مردم جهان نشان داد که در زمان از دست دادن کسی، با قلبی سرشار از غم و اندوه و زیر نظر دیگران چگونه می توان با وقار و متانت رفتار کرد. او اندوه خود را با شور و حرارت زیادی نشان نداد. دست کم در ملا عام این کار را نکرد. تلویزیون این فرصت را به مردم داد تا موقع عزاداری، لب های لرزان و چشم های پر از اشک و قدم های سست او را ببینند. آنها فقط با نگاه کردن به صورت بتی می توانستند درد و بردباری اش را همزمان حس کنند.
توجه به حرکات سر
به فردی که سرش را به نشانه موافقت یا متوجه شدن یا با هدف اضافه کردن نظرش به دیدگاه گوينده تکان می دهد دقت کنید. چشم ها درگیر به نظر می رسد، سر بالا نگه داشته می شود و صورت پر تحرک است. سر تکان دادن های آرام به شما می گوید که او صحبت های گوینده را دنبال می کند. سر تکان دادن سریع نشان دهنده ی میل به قطع صحبت طرف مقابل است. تکان دادن سر به این طرف و آن طرف بیان می کند که فرد دیدگاه گوینده را قبول ندارد.
بالا گرفتن و یک وری کردن و خم کردن سر به شما می گوید که طرف مقابل:
- به آنچه در اطرافش می گذرد فکر می کند.
- در فکر یک پاسخ تند است.
- عکس العمل فروتنانه ای به شما نشان می دهد.
وقتی حرکات سر را در کنار حركات اعضای دیگری مثل لب و چشم بررسی می کنید، برای تعیین دیدگاه طرف مقابل و پیام نهفته در آن آمادگی بیشتری دارید.
توجه به حرکات دست و بازو
به دست یک فرد دقت کنید تا حرکات افشاکننده اش را ببینید. اگر ناخن ها جویده شده و انگشتان در حال ضربه زدن اند، مطمئن باشید که ذهن آن شخص سرشار از تنش های عصبی است. کسی که مانند «پریسی» در بر باد رفته دستانش را به هم می کوبد، دست و پایش را گم کرده است!
وقتی دست کسی به سمت دهانش می رود، مطمئن باشید در حال پنهان کردن احساس یا عاطفه یا نگرشی است؛ و هنگامی که لب هایش محکم به هم چسبیده اند، یعنی سعی دارد افکارش را مخفی کند.
اگر کسی هم زمان و سریع دست هایش را به هم بمالد و لب هایش را زبان بزند خوشحال و هیجان زده است. اما اگر این کار آرام و عمدی انجام شود مراقب باشید؛ این فرد احتمالا نقشه ای را در سر می پروراند، در حال تخمین زدن شانسش است یا راهکاری را تدبیر می کند که به نفع خودش است، نه شما.
دست هایی که روی سینه به حالت ضربدر قرار گرفته یا در زیر بغل پنهان شده است یا سر پایین گرفته شده با ابروهای گره کرده، خون گرمی و پذیرا بودن فرد را نشان نمی دهند. البته ممکن است آن شخص فقط به نسیمی سرد واکنش نشان داده باشد. بازوان گشاده و لبخندی با فک پایین آمده و یک حرکت سریع ابرو، حس خوشحالی و هیجان را منتقل می کند، در حالی که انگشتی که به سمت صورت شما گرفته شده و تکان می خورد متعلق به فردی پرخاشگر و سلطه جو و ریاست طلب است. شاید بهتر باشد از سر راه چنین کسی کنار بروید.
مشاهده ی حالت بدن
راست ایستادن با پاهای موازی و قرار دادن کف پاها در امتداد زانوان، زانوان در امتداد باسن و باسن در امتداد شانه ها حکایت از فردی قوی و نیرومند دارد. اگر این فرد سینه اش را جلو داده و چانه اش بیرون آمده و فکش به هم فشرده شده باشد، باید مراقب باشید. احتمالا او حالت تهاجمی به خود گرفته است.
شانه های افتاده و دست های در حال محافظت از قسمت های میانی بدن و چشمان رو به پایین نشان می دهند که او افسرده یا ناامید است. در زنان، قوزک های پا که به شکل ضربدری قرار گرفته و دست هایی که با ظرافت روی ران در هم قفل شده است، رفتاری متین و رسمی را نشان می دهد. حال آن که مردانی که با پاهای باز می نشینند، دست ها را پشت صندلی می اندازند و سینه را جلو می دهند به این شکل مردانگی خود را نشان می دهند.
توجه به فاصله و جهت گیری
آیا کسی بدون دعوت به شما نزدیک یا با شما صمیمی می شود؟ آیا وقتی به کسی نزدیک می شوید به شما پشت می کند؟ می توانید با توجه به فاصله ی میان خود و فرد مقابل و چگونگی قرار گیری بدنش نسبت به شما راجع به هویت و نگرش و فرهنگ او قضاوت کنید.
اگر کسی احساس مشارکت و کمک رسانی داشته باشد، کنار شما می نشیند. اگر رقابت در او وجود داشته باشد، رو به روی شما می نشیند. و اگر اصلا نتواند با شما رابطه برقرار کند، رویش را از شما برمی گرداند.
دقت کنید یک فرد در محافل عمومی چگونه خود را جا می دهد. کسی که پشت به بقیه می نشیند، آشکارا می گوید «متشکرم! نیازی به هم صحبتی با کسی ندارم.»
اگر چه رو در روی کسی نشستن نیز نشان دهنده ی حالتی جسورانه است و می تواند هم برای فردی که این حالت را به خود گرفته است و هم برای دیگران کمی طاقت فرسا باشد. کسی که در گوشه ای می نشیند، نشان می دهد که در صورت پیش آمدن فرصت تمایل دارد با دیگران صحبت کند.
افرادی که حس می کنند رتبه و مقام بسیار بالایی دارند، هنگام به پاخاستن دیگران همان طور نشسته باقی می مانند. آن هایی که از نظر خودشان از موقعیت پایینی برخوردارند، وقتی به دفتر کسی وارد می شوند کنار در باقی می مانند. کسی که حس می کند موقعیتی مساوی با همکارش دارد، کنار میز او می نشیند.
توجه به لمس کردن
معمولا افرادی که می توانند به راحتی دیگران را لمس کنند، نظر مساعد آن ها را به خود جلب می کنند. به این دلیل که فرهنگ آنگلوساکسون ها از آن دسته فرهنگ هایی است که لمس کردن را ممنوع می داند، پذیرفتن این حرکت برای این افراد دشوارتر است. گذشته از این نکته ی جزیی، افرادی که دیگران را لمس می کنند احتمالا:
- در حال ارایه ی اطلاعات یا پیشنهاداتند.
- در حال دستور دادن هستند.
- درخواستی را بیان می کنند.
- به متقاعد کردن کسی مشغولند.
- در مهمانی حضور دارند.
- اشتیاق خود را نشان می دهند.
- به مشکلات فردی دیگر گوش می دهند.
- نقشی سلطه گرانه دارند.
وقتی کسی شما را لمس می کند، نشان می دهد پیوند خاصی میان شما دو نفر وجود دارد، مگر این که سیاستمدار باشد که در آن صورت متوجه می شوید او فقط رأی مثبت شما را می خواهد.
واکنش به ظاهر فرد
صرف نظر از موارد خاص، معمولا تأثير اولیه ای که از یک فرد می گیرید، ناشی از آن چیزی است که در ظاهر او می بینید. احتمالا ابتدا به لباس هایش توجه می کنید. لباس به عنوان چیزی که ذهنیات فرد را منعکس می کند پیام هایی را به دیگران منتقل می کند تا آنها را تفسیر کنند. لباس، نوع شخصیت فرد را نشان می دهد. اگر آدمی که می خواهید شخصیتش را بررسی کنید لباس های تمیز و شایسته ای می پوشد، موهایش را به تازگی کوتاه کرده و روزی دو بار آنها را شانه می کند، در حقیقت به کسی نگاه می کنید که حسی از غرور شخصی دارد.
درباره ی روی فرم بودن چطور؟ هر اندازه هم که روی لباس و لوازم فرعی سرمایه گذاری کنید، بدون داشتن بدنی خوش فرم که نشان دهنده ی ذهنی فعال است، قانع کردن طرف مقابل به اینکه فردی از هر نظر با اعتماد به نفس هستید کاری دشوار است.
افرادی که سعی دارند خود را به بهترین شکل ممکن نشان دهند، برای ظاهر خود اهمیت بسیاری قایل اند. این افراد از تأثیری که این پیام دیداری بر طرز فکر دیگران می گذارد آگاهاند.
دقت به زمان بندی و هماهنگی
مردی که در زمینه ی ارتباطات مهارت دارد، از تأثیر زمان بر روابط و نظر دیگران به خوبی آگاهی دارد. افراد دیگری که با زمان در گیرند، از آن به نحوی نا مؤثر استفاده می کنند که سبب ایجاد تأثیری معکوس بر توانایی آنها در برقراری ارتباط می شود.
در فرهنگ غرب، مردم به زمان اهمیت زیادی می دهند. آن ها برای وقت شناسی و سرعت و برنامه ریزی تعیین شده ارزش بسیاری قایل اند. مردم نسبت به فردی که بر این اساس عمل می کند دید مثبتی دارند. برای اروپایی ها و ساکنان آمریکای شمالی، درک مفهوم دیر کردن و بی برنامگی و کند بودن بسیار سخت است و به هیچ وجه آن را امری مثبت در نظر نمی گیرند. اگر می خواهید مادر همسرتان را خوشحال نگه دارید، سر وقت حضور یابید.
در هند و عربستان سعودی و سایر کشورهای خاورمیانه و شرق دور، مردم نسبت به زمان بی اعتناتر هستند. در این کشورها، منتظر نگه داشتن افراد در قرار ملاقات ها و وقفه انداختن حین ملاقات های کاری امری عادی محسوب می شود. انجام چنین کاری از روی گستاخی نیست. در فرهنگ این کشورها زمان به نظر قابل تغییر است و برنامه های کاری صرفا چارچوب های متغیری برای انجام فعالیت ها هستند.
وقتی به راحتی با فردی دیگر در حال تعامل هستید و رابطه خوبی با او برقرار کرده اید، متوجه می شوید که حرکات بدن شما با او هماهنگ است. هر دوی شما به طور ناخوداگاه رفتارهای یکدیگر را تقلید یا منعکس می کنید و به این ترتیب عملکرد و حالاتتان با یکدیگر هماهنگ می شود. حرکات شما هماهنگ یا موزون است و مانند دو باله کار هر دو با یک ریتم حرکت می کنید. تصور کنید اگر شما در حال انجام حركات والس باشید و طرف مقابل به جیتر باگ مشغول باشد؛ چه آشفتگی ای به وجود می آید! شما عملا با هم برخورد می کنید، روی هم می افتید و رابطه تان خدشه دار می شود.
اگر به طرف مقابل توجه کنید و حرکات بدن تان را با او هماهنگ کنید، ارتباط مؤثر تری خواهید داشت. پس اگر می خواهید پدر همسرتان را خوشحال نگه دارید، ریتم بدن تان را با او هماهنگ کنید. اگر وقتی جوکی برایتان می گوید سرتان را تکان دهید یا وقتی ماجرایی را که تعریف می کند لبخند بزنید و از اشاره ی سر او متوجه شوید که زمان خوردن فرا رسیده است؛ به این ترتیب بدن شما پیام هایی را که او می فرستد منعکس می کند و به آنها واکنش نشان می دهد و این باعث می شود که او احساس خوبی پیدا کند.
فردی که می خواهد بعد از گوش دادن به مکالمه ای طولانی نکته ای را بیان کند، وقتی احساس می کند گوینده در شرف رسیدن به نتیجه گیری است، آشکارا حرکت می کند. ریتم بدن او از ریتم گوینده متفاوت می شود و این نشان می دهد که حالا او قصد صحبت دارد.
بررسی جنبه های غیر کلامی زبان
از آنجا که مفهوم یک پیام هم با لغات و هم با شیوه ی ارایه ی آن منتقل می شود، عاقلانه است که به جنبه های غیر کلامی زبان توجه شود. شدت صدای فرد و بلندی آن و همچنین سرعت و لحن حرف زدن او اطلاعات خوبی در مورد نگرش و حس وحال او به شما می دهد. اگر لهجه و آهنگ و تکیه ی صدای فرد را به این موارد اضافه کنیم، تصویری که از او به دست می آوریم واضح تر می شود.
معمولا می توانید با توجه به نحوه ی استفاده ی فرد از صدایش تشخیص دهید که در چه حالی است. اگر شدت صدایش کم و آهنگ آن غمگین و سرعت حرف زدنش پایین است و بر کلماتش تأکید نمی کند، متوجه می شوید که افسرده یا ناراحت است. اگر صدای او بلند و سرعت حرف زدنش بالا باشد و کلمات با شدت از دهانش بیرون بیایند، احتمالا هیجان زده است.
اگر فردی که در آخر جملات صدای خود را بالا می برد نه استرالیایی باشد و نه در حال پرسیدن سؤالی، حق دارید فکر کنید که او کمی احساس ناامنی می کند، یا درباره ی آن چه می گوید تردید دارد.
عصبی بودن و فریبکاری که با مِنّ ومِن و لکنت زبان یا اضافه کردن صداهایی مثل «ام»، «ا» یا «آه» خود را نشان می دهد، بیانگر این است که شخص از آن چه می خواهد بگوید مطمئن نیست. اشخاص حرفه ای این گونه صداها را که فاصله ی میان گفته ها را پر می کند حذف می کنند و از مکث استفاده می کنند تا به این شکل اقتدار پیدا کنند و نشان دهند که از خود مطمئن اند.
کسی که قادر است شما را بخنداند، باید خودش هم حس خوبی داشته باشد، درست است؟ خنده مسری است و باعث می شود احساس خوبی پیدا کنید. خندیدن روح افزا هم هست و مادامی که می خندید، البته نه به شخصی دیگر، نتایج مثبت و سودمندی به دنبال دارد.
در آخر این که فردی که قصد دارد بالاتر بودن موقعیت اجتماعی اش را نسبت به دیگری اثبات کند، سعی می کند در موضوع مورد نظر حرف آخر را بزند.
